33 Yıl Önce

Ahmet Soner /

Yeni İnsan Yeni Sinema dergisinin geçen sayısında Sayın Giovanni Scognamillo köşe yazılarına başlamış, köşesinin adını da “Arka Koltuk” koymuştu. Derginin yayın kurulundaki arkadaşlar bana da bir köşe önerdiklerinde ilk düşündüğüm köşenin başlığı oldu. Önce “Yan Balkon” adını uygun bulmuştum, ama daha sonra Giovanni Usta’nın geçen sayıda kullandığı başlığı ödünç almaya karar verdim: Eski Defterler.

Evet, bu köşede eski defterleri karıştırmak için geçmişe yolculuk yapacağız hep birlikte.

* * *

1968 / 2 Eylül Pazartesi – Üç-dört saat oturdum daktilonun başında, topu-topu beş satır yazabildim. Ay sonunda yazıların dizgiye girmesi gerekiyor. İlk sayısı Ekim’de çıkıyor derginin.

17 Eylül Salı – Sinematek’e uğradım, Onat’la Ece çalışıyor, Üstün telefonla boğuşuyordu. İlkay’la bir köşeye çekilip konuştuk. Daktilo boşalınca oturup yazıyı tamamladım.

3 Ekim Perşembe – Kervan sinemasının kapısında Sinematek üyelerine dergi sattık. Hediyesi bir lira olduğu için kapış-kapış gidiyordu. Ben 25 tane sattım, Üstün 42 tane… Onun çevresi daha geniş benden, hemen hemen herkesi tanıyor. Birkaç kişi dergiye abone oldu ayaküstü. Yüze yakın abonemiz var. Bu parayla altı sayı çıkarmak işten bile değil. Elden satışlarla derginin bir yılını garantiye almış sayılırız.

25 Ekim Cuma – Üç tane kısa film çekecek kadar negatif buldum bedavadan. Onbeş metrelik bobinleri karanlık odada makaralara sarmak gerek. Son kullanma tarihi geçmiş filmleri Amerikalılar Gölcük’te çöplüğe atmışlar. Turgut Ören’in oğlu Kaya verdi bana filmleri. Acele bir senaryo yazmam gerek. En zoru kamera bulmak.

2 Kasım Cumartesi – Derginin ikinci sayısının dağıtımı için Sinematek’te toplandık. Maliyeti düşürmek için dergiyi kendimiz katlamaya karar vermiştik. 70 x 100’lük kağıt tabakalarına arkalı önlü basılmış olan dergi üç kez katlanınca 16 sayfalık bir forma oluyordu. “Genç Sinema” adı görünecek biçimde ikiye katlanan dergi ince bir bantla sarılıp üzerine abone adresleri yazılıyordu. Dağıtıma hazırlanan dergiler kitapçılara ve gazete satıcılarına onar, yirmişer bırakılıyor, önceki sayının iadeleri toplanıyordu. Sekiz-on kişi karıncalar gibi keyifle çalışıyorduk.

19 Kasım Salı – Senaryo ve filmler hazır, ama kamera yok. Zaten topu-topu 3-4 tane onaltılık kamera var İstanbul’da. Biri Robert Kolej Sinema Kulübü’ne ait, öbürü Maden-İş sendikasının malı… Heykeltraş Kuzgun’un Bolex’i meşgulmüş, geriye Celal Ülken’in kamerası kalıyor.

6 Aralık Cuma – Filmimden alınmış bir karenin kapağa basıldığı derginin üçüncü sayısını öğleden sonra kitapçılara dağıttım. Geçen sayının iadeleri ile satılanların parasını topladım. Sonra Kervan sinemasına gidip kapıda otuz tane kadar sattım…

12 Aralık Perşembe – Günler hızla gelip geçiyor, henüz kamera bulamadım. Yirmi gün sonra yeni yıl başlayacak. İki tane film eleştirisi yazmam gerek, bir türlü yazamıyorum nedense. Elim varmıyor. Oysa başlayalı aylar oldu, öylece duruyor yarım-yamalak.

***

Genç Sinema’nın ilk sayısı 1968’in Ekim ayında, 16’ncı ve son sayısı ise Nisan 1971’de yayımlanmıştı. On altı sayfadan oluşan dergi sadece iki kez 32 sayfalık olarak hazırlanmıştı (sayı 6-Mart 1969 ve sayı 12-Mart 1970). Bu iki sayının fiyatı 2,5 liraydı. Son üç sayıda ise fiyatı 150 kuruşa çıkarmak zorunda kalmıştık.

İlk sayıda yayımlanan “manifesto” niteliğindeki bildirim yazımında Onat Kutlar, Ece Ayhan, Üstün Barışta, Artun Yeres ve Jak Şolom’un emekleri bizlerden daha fazlaydı. Derginin arka kapağında yer alan “Genç Sinema’dan” adlı imzasız yazıların ilk üçü Ece Ayhan’a aitti. Daha sonra ikinci sayfada yer verilen bu giriş yazılarını 4, 5, 6 ve 13’üncü sayılarda Üstün Barışta, 7, 8, 9, 10, 12 ve 14’üncü sayılarda ben yazmıştım. Ayrıca 8, 9, 12 ve 14’üncü sayılardaki imzasız yazılar da bana aitti. 15’inci sayıda yer alan “Onatgillere Cevabımızdır” adlı polemik yazısı ise Tanju Kurtarel’indi.

(Yeni İnsan Yeni Sinema dergisinin 11. sayısında yayınlanmıştır.)